หลายๆท่านที่เคยไปปรึกษาทันตแพทย์มาแล้ว และพบว่ากระดูกไม่พอที่จะทำรากฟันเทียมได้ จำเป็นต้องเสริมกระดูก วันนี้หมอจะมาอธิบายให้ฟังคร่าวๆนะคะ ถึงสาเหตุและวิธีการเสริมหรือแก้ปัญหาเรื่องนี้ เพื่อให้คนไข้ได้มีฟันใช้ต่อไปค่ะ
เคสไหนบ้างที่กระดูกไม่พอ
จากประสบการณ์ที่ทำรากฟันเทียมหลายร้อยราก ทั้งคนไทยและต่างชาติ พบว่าส่วนมากคนไข้คนไทย หรือคนเอเชียจะมีกระดูกค่อนข้างบาง และมีปัจจัยอื่นอีก เช่น การติดเชื้อบริเวณขากรรไกรซึ่งทำให้มีการทำลายของกระดูกบริเวณนั้น หรือ ในเคสที่มีการถอนฟันไปนานแล้ว กระดูกจะค่อยๆ remodeling ตัวเอง คือค่อยๆฝ่อลงไป
แต่ไม่ได้เป็นทุกคน บางคนที่ถอนฟันไปไม่นานนัก หรือมีกระดูกค่อนข้างสมบูรณ์ ก็สามารถผ่าตัดฝังรากเทียมได้โดยไม่ต้องปลูกกระดูกเพิ่ม
แต่ถ้าแพทย์พิจารณาว่ากระดูกไม่เพียงพอแล้ว ก็จำเป็นที่จะต้องเสริมกระดูกเพื่อความแข็งแรงของรากฟันเทียมในระยะยาว
เราจะประเมินกระดูกได้อย่างไร
เราจะประเมินกระดูกได้ ต้องทำการเอกซเรย์สามมิติ(3D CBCT)ซึ่งในฟิล์มเอกซเรย์จะสามารถเห็นทั้งความกว้าง ความหนา ความลึกในทุกมิติ นอกจากนี้ยังสามารถเห็นอวัยวะสำคัญ เช่น เส้นเลือด เส้นประสาท ได้ทำให้แพทย์สามารถวางแผนในการผ่าตัดให้ไม่โดนอวัยวะสำคัญเหล่านั้นได้
ถ้าไม่อยากปลูกกระดูกจะทำอย่างไรได้บ้าง
ในกรณีที่คนไข้มีฟันหายหลายตำแหน่ง เราอาจจะเลี่ยงปักรากฟันเทียม ในบริเวณที่มีกระดูกเพียงพอหรือเสริมกระดูกน้อยหน่อย แล้วทำเป็นสะพานฟัน หรือ ฟันปลอมมายึดกับรากฟันเทียมนั้นๆได้
แต่ถ้าบริเวณที่สำคัญแล้วกระดูกไม่พอจริงๆยังไงก็ไม่สามารถเลี่ยงได้ ก็จำเป็นต้องปลูกกระดูกค่ะ
ค่าใช้จ่ายในการปลูกกระดูก
ในการปลูกกระดูกจะมีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม ขึ้นกับปริมาณและเทคนิกในการปลูกกระดูก นอกจากนี้แพทย์ยังจำเป็นที่จะต้องเลือกกระดูกเทียมที่เหมาะสมกับผู้ป่วยและเทคนิคที่จะเติม
กระดูกเทียมเองก็มีหลายรุ่นหลายราคา ไม่ว่าจะเป็นกระดูกสังเคราะห์ กระดูกวัว กระดูกหมู หรือแม้แต่กระดูกมนุษย์ แน่นอนการเลือกวัสดุก็ต้องเลือกให้เหมาะสมกับงานที่ทำ เช่น กรณีที่ถอนแล้วปลูกกระดูก เราก็จำเป็นที่จะต้องเลือกกระดูกที่มีการละลายตัวเร็ว เพื่อไม่ให้ต้องรอนาน แต่กรณีที่เราเสริมความอูมของสันกระดูก เราก็ต้องการกระดูกที่คงตัวมากกว่า อันนี้คุณหมอจะเป็นคนเลือกให้คนไข้อีกที ว่าแบบไหนที่เหมาะสมกับเคสนั้นๆ
จากประสบการณ์พบว่า อัตราความสำเร็จของกระดูกเทียมและเมมเบรนที่คุณภาพสูง(ซึ่งอาจจะมีราคาค่อนข้างสูง) ร่วมกับเทคนิคที่เหมาะสมจากทันตแพทย์ที่มีประสบการณ์และมีความชำนาญ จะทำให้ผลการรักษายั่งยืนในระยะยาวดังนั้น แนะนำว่าให้มองที่ผลระยะยาวจะดีที่สุดค่ะ
ทพญ.นลัท ว่องวัจนะ
