ควรถอนฟันก่อนหรือหลัง มาปรึกษารากฟันเทียม??

วันก่อนมีคนไข้ติดต่อมาเพื่อสอบถามข้อมูลเรื่องการใส่รากฟันเทียม ก่อนจะวางสายคนไข้ถามว่า “ถ้าอย่างนั้นผมไปถอนฟัน รอสามเดือนแล้วค่อยมาพบคุณหมอเลยแล้วกัน”

พอฟังปุ๊ปหมอเลยรีบเบรกคนไข้ทันที

“ให้มาดูก่อนดีกว่าค่ะ แล้วค่อยถอน”

เรามาดูกันว่าเพราะว่าอะไร

ปกติแล้วการหายของแผลถอนฟัน จะใช้เวลาประมาณ 6 เดือนจึงจะสมบูรณ์ โดยตั้งแต่วันแรกของการถอนฟันจะมีการเปลี่ยนแปลงต่างๆในช่องที่ถอนฟัน (ช่องที่ถอนฟันเรียกว่า socket)

เมื่อเราถอนฟันไป เลือดจะไหลเข้ามาในบริเวณที่ถอนและแข็ง จนเกิดเป็นลิ่มเลือด หลังจากนั้นเซลล์ต่างๆ เช่น เซลล์สร้าง จะเคลื่อนที่มาและสร้างกระดูกใหม่จนเต็ม ซึ่งใช้เวลาประมาณหกเดือนก็เต็มที่
.
.
แล้วมันเกี่ยวกับรากเทียมอย่างไร?

เวลาที่เราถอนฟันไปถึงจะมีการสร้างกระดูกในsocket แต่ก็มีการละลายของกระดูกด้วย ดังนั้นมิติของกระดูกจะเล็กลง พูดง่ายๆคือ รูปร่างมันจะยุบตัวลงจากตอนที่มีฟันอยู่

ดังนั้นในบางเคสถ้าเราถอนไปเฉยๆ ก็ต้องลุ้นกันว่ากระดูกที่เหลือจากแผลที่หายเป็นอย่างไร ถ้ากระดูกโดยรอบหนาหน่อยก็รอดไป ไม่ต้องเสริมกระดูกเพิ่ม แต่ถ้ากระดูกบาง โดยเฉพาะบริเวณฟันหน้า ส่วนมากเวลาหาย จะเหลือพื้นที่ไม่พอที่จะใส่รากเทียม ทำให้ต้องผ่าตัดปลูกกระดูกเพิ่มเติม

แล้วคุณหมอพอจะทำอะไรได้ไหม??

คำตอบคือ Socket preservation

Socket preservation คือ การพยายามคงสภาพบริเวณที่ถอนฟัน ให้มีการเปลี่ยนแปลงน้อยที่สุด
โดยถอนฟันอย่างทะนุถนอมเพื่อไม่ให้กระดูกแตก ​(คนไข้ชอบบอกเสมอว่า ถอนนานกว่าปักรากเทียม​ ><“)-(ถ้าคุณหมอที่เป็นคนทำรากฟันเทียมถอนจะดีมาก)
จากนั้นใส่กระดูกเทียมเข้าไปให้เต็ม ปิดด้วย collagen plug จากนั้นเย็บปิดเป็นอันเรียบร้อย

ส่วนในบางกรณีที่คนไข้อยู่ในเกณฑ์ที่สามารถใส่รากเทียมพร้อมถอนฟันได้เลย(Immediate implant placement) ก็จะทำพร้อมกัน เพื่อลดเวลาในการรักษา และเจ็บเพียงครั้งเดียว

อย่างไรก็ตามต้องดูผลจากการหายของกระดูกอีกครั้ง ไม่ได้หมายความว่าเคสที่ทำ socket preservation ทุกเคสจะมีกระดูกเพียงพอ ถ้าไม่พอก็ต้องมีการปลูกกระดูกเพิ่มเติมอีกครั้ง

แต่วิธีนี้ก็เป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่เราจะทำได้ เพื่อให้การรักษาใกล้เคียงความสมบูรณ์แบบมากที่สุด

ทพญ.นลัท ว่องวัจนะ